donderdag 30 oktober 2008

Boosheid en onmacht

Ik heb afgelopen week een paar nachten minder goed geslapen. Boosheid en een gevoel van onmacht. Boosheid over onrecht en een idee van onmacht om dat ik daar iets aan kan doen. En dat afgewisseld met angst dat ik slachtoffer ben en daar niets aan kan veranderen. Ik ben getriggerd door de huidige financiële crisis, de manipulatie van door de Amerikaanse overheid van de publieke opinie over de oorlog tegen terrorisme en de paranoia van maatregelen voor ‘onze’ veiligheid.

Manipulatie en geld

Over de manipulatie van de Amerikaanse politiek van publieke opinie met leugens en halve waarheden zie o.a. de film Zeitgeist (www.zeitgeistmovie.com of Nederlands ondertitelt), maar ook de BBC documentaire ‘Why we fight’ (2005) op Canvas gisterenavond. Niet alleen Vietnam, maar ook de oorlog in Irak zijn gerechtvaardigd met een dreiging die er helemaal niet was, terwijl de president daar van wisten! Spelen met mensenlevens!

De financiële crisis raakt mij niet direct. Ik heb wel wat belegd, maar voor de lange termijn in een aantal aandelen en obligatie fondsen, dus ik neem aan dat zolang ik blijf zitten de lange termijn effecten meevallen. Maar ik ben boos over de schandalige beloning die de managers gekregen hebben van de omgevallen banken (zie hier voor Lehman Brothers, hier voor Fortis, en hier nog eens Fortis). Met als beloning voor zoveel mismanagement dat de overheden gerant zijn gaan staan voor de verliezen (bron Volkskrant 30 oktober).

Over de muziekindustrie wil al helemaal niet beginnen. Lees de weblog van Marco Raaphorst (bijvoorbeeld deze van 27 oktober). En dan de belachelijke schadeclaims bij downloaden of aanbieden van muziek. Terwijl is aangetoond dat file sharing het kopen van muziek bevorderd! Voor mijzelf herken ik dat. Ik koop weer meer muziek sinds ik op internet rondsnuffel.

En dan?

Bovenstaande is allemaal waar. Mijn verontwaardiging en ook de angst dat mij onrecht aangedaan wordt zijn ook helemaal echt. Maar dan? Ik kan er voor kiezen om cynisch te worden, verbitterd te geraken, boos te blijven, zelf ook paranoia te worden (‘het is de schuld van de Joodse samenzwering’ en meer van die geruststellende en nooit te bewijzen mythen). Ik koos afgelopen dagen voornamelijk voor boosheid, verontwaardiging en machteloosheid. In gedacht overwoog ik zelfs vlieglessen te nemen en het Pentagon binnen te vliegen met een vliegtuig. Dat zou ze leren! Maar als ik er rustig naar kijk, dan is dat niet wat ik echt wil. Èn het is niet waar het echt om draait.

Kwetsbaarheid en feilbaarheid

Tijdens de meditatie merkte ik dat ik met mijn reactie mijn kwetsbaarheid probeer te maskeren. Want waar gaan boosheid en verontwaardiging van weg? Van dat mij iets kan overkomen! Dat ik een kwetsbaar en sterfelijk menselijk wezen ben. Dus van het besef van de eerste van de 4 waarheden: er is lijden. Leven is lijden. Daar is fundamenteel geen ontsnappen aan. Dat toestaand, dat ik beschadigd kan worden, wordt ik rustig en in voel me levendig worden.

Als ik me verontwaardigt voel dan voel ik mij ook een beter dan de mensen waar het hier over gaat. “Ik zou dat nooit zo doen!” O ja? Eerlijk gezegd doe ik ook dingen die niet kunnen. Want hoe staat het met de ethische waarde van die fondsen waar ik mijn geld in heb zitten? Ik gaf mijn dochter straf terwijl ik later hoorde dat mijn zoon eigenlijk de veroorzaker was. In mijn boosheid weigerde ik mijn oordeel aan te passen. En mijn dochter was slachtoffer. Kortom, ook ik ben niet perfect. En dat vind ik niet zo prettig om bij stil te staan.

Aanwezig blijven

Tijdens mijn meditaties vandaag besloot ik om bij het besef van kwetsbaarheid en feilbaarheid te blijven. Dat leeft dus in mij, met alle psychische beweging en gevoelens die er bij horen. Maar naast al die heftigheid ervoer ik ook de rust van daarvan gewaar te zijn. Dat gewaarzijn was open en sensitief. Ik bemerkte weer hoe het gewaarzijn zelf helemaal los staat van de ervaring zelf. Dat het daar niet door aangetast wordt. Ik merkte hoe ik ging genieten van levendigheid van het geheel, van de boosheid, de kwetsbaarheid en mijn heftige reacties. Natuurlijk is er ook de heftigheid, maar ook teerheid en geraaktheid werden ervaarbaar. Lichamelijk ervoer ik daarbij dat ik me energiek voelde en warm. Ook terwijl ik er nu over schrijf kan ik dat weer ervaren.

Er recht in kijken

Ik herinnerde me tijdens de meditatie vanavond dat een instructie van Padmasambhava “welke verstoren emotie je ook ervaart, kijk in de emotie en deze komt zonder een spoor tot rust[i]. En een instructie van Longchenpa uit het Juwelenschip (Korteweg (2004) blz. 28): “Mocht [hartstocht] … oprijzen, besef dan ten volle hun innerlijk energie. … Kijk het volgende moment onbevangen naar deze toestand en ontspan in de aanwezigheid ervan. Dan wordt ieder van de vijf hartstochten die oprijst een pure aanwezigheid, bevrijd op zijn eigen plaats zonder te worden uitgesloten[ii]. Eerst zie ik veel zwartheid, heftige vormen. Naarmate ik me meer toe sta er echt helemaal in te kijken, en niet steriel te blijven maar om de heftigheid echt aan te gaan, voel ik meer kracht, helderheid, levendigheid en ook hoe ik gelijk ben aan de mensen die ik eerst zo veroordeel. Mij wordt duidelijk dat mijn boosheid een vorm van kracht is. En mijn onmacht eigenlijk trots is. In de trots zie ik hoe ik gelijk ben.

Wat te doen?

Naarmate ik mezelf daar meer in laat ontspannen realiseer ik me dat ik ook iets kan doen. Mijn intentie is om niet onrechtvaardig te zijn. Ik realiseer me dat ik niet in staat ben om de politiek van Amerika of Nederland of welk groot systeem dan ook te veranderen, maar ik kan kiezen om er zelf niet aan mee te doen of het in ieder geval niet erger te maken. Dat betekend niet dat ik daarmee beter ben dan iemand anders. In mijn onmacht dacht ik ook dat cynisme of agressie een goede response waren, maar dat was het niet. Dus ik neem mij voor om liefdevol en toch helder te blijven. Het zonder acht te scheppen op de gevolgen vergaren van rijkdom creëert lijden. Helder. Maar ik hoef dat niet erger te maken door zelf te lijden of anderen te laten lijden. Ook helder.

Persoonlijk voornemen

Ik neem me voor om richting mijn kinderen rustiger te kijken/luisteren wat er aan de hand is. En eerst tot 10 te tellen als ik boosheid voel opkomen. Om hen te zien als jonge mensen die al spelend en af en toe knokkend hun plek in de wereld veroveren. Om naar beste kunnen te doen wat ik denk dat goed is. En om mezelf te corrigeren als mijn inzichten veranderen of als ik het mis heb. Sorry te zeggen. Dat voelt stevig en waardig.


[i] Hans Knibbe (2002). Het wijzen van de staf naar een oude man. Cirkel, 25.

[ii] Hans Korteweg e.a (2004). Het juwelenschip: een gids tot het besef van pure en totale aanwezigheid, het universeel scheppende principe. Cothen: Felix Uitgeverij.

Het orgineel van deze weblog staat op www.dezilverster.nl/blog.php?a=2008-10-30.
Copyright © Peter Hofstee, de Zilverster Coaching. Alle rechten voorbehouden.

zaterdag 25 oktober 2008

Meditatie werkt tegen stress

Uit een onderzoek van de Universiteit van Tilburg (volgens het persbericht) blijkt dat meditatie tot minder stress leidt. In dit onderzoek is het effect van mindfulness bekeken. Mindfulness, of aandachtstraining, is de eerste fase van shamatha-vipassana en daarmee onderdeel van bijna elke meditatietechniek. In het onderzoek wordt het eenvoudigweg omschreven als “het bewust waarnemen van 'wat is', zonder er direct een etiket op te plakken met 'goed' of 'slecht' en het te willen veranderen.

In het onderzoek zijn een dertigtal mensen met stress gevolgd die aan een training deden met aandachtig ademhalen, yoga en meditatie. Voor en na de training vulden de deelnemers vragenlijsten in. Het bleek dat mensen die de training hadden gevolgd een substantiële daling lieten zien van hun stressniveaus. Bovendien was deze daling direct gerelateerd aan de stijging van de aandacht (mindfulness) en niet aan andere effecten (zoals aandacht van de trainer of mededeelnemers).

De onderzoeker, Ivan Nyklicek, concludeerd dat aandachtstraining “een veelbelovende methode die op grote schaal ingezet zou kunnen worden om stress te verminderen.

Ik wordt hier erg blij van. Het effect is voor mij als meditatiebeoefenaar duidelijk te merken bij mezelf en als burnout coach bij mijn cursisten en klanten, maar het doet me goed om te horen dat het echt om het effect van een betere aandacht gaat. Het werd tijd dat dat nu ook wetenschappelijk aangetoond is en niet alleen een subjectieve beleving.

Het orgineel van deze weblog staat op www.dezilverster.nl/blog.php?a=2008-10-26.
Copyright © Peter Hofstee, de Zilverster Coaching. Alle rechten voorbehouden.

vrijdag 3 oktober 2008

Schadelijke effecten stress

Schadelijke effecten stress

Ik liep gisteren aan tegen een artikel in de Scientific American. Je vindt het hier. Het geeft het resultaat van de recentelijk gepubliceerd onderzoek naar de effecten van stress. Vrolijk werd ik er niet van, maar het belang van een dagje lekker luieren is me wel weer duidelijker geworden.

Het artikel is van 15 augustus 2008 en rapporteert over onderzoek van de Ohio State University uitgevoerd door Janice Kiecolt-Glaser en Ronald Glaser. Zij onderzoeken al 20 jaar het effect van stress op het immuunsysteem. Hun conclusie is dat stress zelf een immuunrespons opwekt. Langdurige blootstelling van het lichaam aan de cytokines maakt het lichaam daar ongevoeliger voor.

De chronische ontsteking, die stress in deze visie eigenlijk is, verhoogd daarmee ook het risico op hartfalen, botontkalking en auto-immuunziekten, inclusief diabetes type 2.

Omdat regelmatige stress het immuunsysteem chronisch activeert is ook het risico op allergieën verhoogd. Het overactieve immuunsysteem slaat namelijk ook sneller ten onrechte aan tegen stoffen die niet schadelijk zijn. In het genoemde onderzoek bleek bijvoorbeeld dat allergieën toenemen door stress.

In een ander onderzoek werden studenten tijdens de zomervakantie en tijdens de examenperiode een snee gegeven. Voor sommige studenten duurde het tijdens de examenperiode bijna twee keer zo lang (40% om precies te zijn) voordat de wond genezen was.

Het orgineel van deze weblog staat op www.dezilverster.nl/blog.php?a=2008-10-04.
Copyright © Peter Hofstee, de Zilverster Coaching. Alle rechten voorbehouden.