Hersenmythe

Hoeveel procent van je hersencellen gebruik je eigenlijk? Als je denkt dat het er maar 10% zijn dan geloof je in een mythe uit 1900. Je gebruikt namelijk de volle 100%. Ik heb dit verhaal van 10% al meerdere keren gehoord bij workshops en ik vond het elke keer niet geloofwaardig. En nu las ik het in een boek van Margriet Sitskoorn: Het maakbare brein.^[i]

Zij vertelt dat de wetenschappelijke literatuur er geen bewijs voor vindt. Maar nog mooier vind ik dat ze een gedachte-experiment doet. Stel je namelijk eens voor dat het waar is. Dan kan een hersenchirurg 90% van je hersenen wegsnijden en houdt je nog maar hersenen over met de omvang van een schaap. Volgens mij voel je direct aan dat dat niet kan. En we kennen allemaal wel iemand met een lichte of minder lichte hersenbeschadiging. Ik ken iemand die na een hersenbloeding gedeeltelijk zijn spraak verloor en het kostte haar veel oefenen om daar weer iets van terug te krijgen, maar helemaal normaal spreken was er niet meer bij. Kortom, als er iets wegvalt van je hersenen dan krijg je functie-uitval of functieverlies. Er zijn ook mensen bij wie het karakter zelfs verandert (zie de boeken van Oliver Sacks^[ii]).

Dat wil niet zegen dat je niet kan veranderen en dat je brein heel veel nieuws kan leren. En daar gaat het boek verder over. Margriet Sitskoorn vertelt bijvoorbeeld over experts^[iii] die, door heel veel feiten te kennen, hun werkgeheugen min of meer uitbreiden naar hun lange termijn geheugen. Daardoor kunnen zij zaken overzien en uit het hoofd berekenen, die voor een niet-expert niet te doen zijn. Het werkgeheugen zelf kan maar 5 tot 7 items bevatten en is dus beperkt. Een expert heeft als het ware een superwerkgeheugen ontwikkeld.

Onderzoek naar de ontwikkeling van expertise in verschillende terreinen doet vermoeden dat ervaring en gerichte intensieve training van vrijwel iedereen een uitmuntende musicus, sporter, schaakgrootmeester, vul maar in, kan maken. En dat stemt hoopvol.

---

^[i] Margriet Sitskoorn (2007). Het maakbare brein: Gebruik je hersens en wordt wie je wilt zijn. Amsterdam: Bert Bakker.

^[ii] Oliver Sacks (2005). De man die zijn vrouw voor een hoed hield. Amsterdam: Meulenhoff

^[iii] Margriet Sitskoorn (2007), hoofdstuk 6, paragraaf De hersenen van een genie, p. 139-145.

Het orgineel van deze weblog staat op www.dezilverster.nl/blog.php?a=2009-03-26.
Copyright © Peter Hofstee, de Zilverster Coaching. Alle rechten voorbehouden.