Tegenstrijdig
Het startpunt van de Zijnsgeoriënteerde begeleiding is dat heelheid, vrijheid en relatie gegeven zijn. De CSR aanpak start bij dat er iets mis is in iemands fysieke systeem dat aangepakt moet worden. Vanuit de visie van heelheid, is elke situatie, hoe beroerd ook, een uitdrukking van inherente perfectie, geen probleem. Dus, ga je nu aan de slag om een probleem aan te pakken of waardeer je wat er is?
Houding versus inhoud
Om te beginnen vind ik het belangrijk om de houding naar de klachten en de klachten zelf te onderscheiden. De houding is er een van geen probleem, liefdevol, geïnteresseerd en accepterend. In deze houding mogen de klachten er zijn. Waar wij over het algemeen proberen van onze klachten af te komen door ze te ontkennen, ze af te wijzen, proberen te vluchten, minder erg te maken, enzovoorts. Daar erkent een open houding dat er klachten zijn. Erkenning dat er iets aan de hand is vaak de eerste stap in het zoeken naar hulp.
Een open, accepterende houding maakt ook dat je kunt ontspannen. Als we onszelf afkeuren vanwege onze klachten, bijvoorbeeld als we boos besluit dat het afgelopen moet zijn met het gezeur, dan is het niet moeilijk voorstelbaar dat deze houding extra stress genereert. En dat verergert de klacht.
Daar komt bij dat een open houding ons de gelegenheid geeft om iets te leren van onze ervaring. Mogelijk moeten we onder ogen zien dat er grenzen zijn aan onze energie of aan onze capaciteiten. Of we moeten onder ogen komen dat het werk of de werkomgeving niet (meer) echt bij ons past. Of dat we ouder worden. Toen we 25 waren konden we nog gemakkelijk nachten lang doorhalen, maar als je 50+ bent is dat anders.
Dus de inhoud kan een reden zijn om iets te ondernemen, de houding blijft open en waarderend.
Houding versus gedrag
Een open houding, aanwezig blijven bij hoe het is, ook al zit je opgebrand thuis, is geen reden om niets te ondernemen. Ik hanteer hier het model van de Jacobs ladder. De open houding laat je aan hoger perspectief innemen, los van de inhoud. Maar dit hogere perspectief moet ook handen en voeten krijgen. Dat betekent dat er passend gedrag bij hoort in het leven van alle dag. Wat dat concreet betekend verschilt per situatie en per persoon: van medicatie tot ontspanningsoefeningen tot leren prioriteitenstellen (ik noem maar wat).
Zoals ik het zie wordt het gedrag geïnspireerd door de open houding. Een klant die zag dat haar stress veroorzaakt wordt door een grote drive om het goede te doen, zag dat het niet ging om nu maar slecht werk af te leveren, maar om selectiever te zijn in wat ze wel en niet ging oppakken. Dat betekende wel dat ze uit moest vinden wat ze wel en niet wilde. Toen helder werd van welke werkzaamheden ze echt blij, kon ze de juiste stappen zetten en was het traject eigenlijk afgerond.
Aanpak stress
Dus hoe stress of burnout aan te pakken? Door een open houding in te nemen (dat is te leren) en vanuit die openhouding de situatie en de ernst van de situatie onder ogen te zien. Vervolgens zijn er een aantal dingen te doen (ontspanningsoefeningen, sport, timemanagement, zelfmanagement, etc.) voor herstel.
Als kanttekening plaats ik hier dat ik het soms nodig vind om aan crisisinterventie te doen: iemand stoppen in zijn roofbouwgedrag. Ook is het zo dat als een klant helemaal op is, het geen zin heeft om psychologisch onderzoek te doen of te vragen naar waarom, eerst moet de ontregelde stressfysiologie tot rust gebracht worden.
Dat is echter iets anders als de open houding uitstellen. Een open houding is namelijk niet afhankelijk van voorwaarden, dus altijd bereikbaar. Tevens, ik kan, als behandelaar, deze open houding voorleven. Ik hoef het probleemperspectief van de klant niet over te nemen. Juist doordat ik helder en ontspannen blijf bij wat de klant inbrengt (holding biedt) kan deze ontspannen en ook geïnteresseerd raken in de situatie en daarmee een hoger perspectief innemen dan zijn of haar probleem.
Het orgineel van deze weblog staat op www.dezilverster.nl/blog.php?a=2008-09-11.
Copyright © Peter Hofstee, de Zilverster Coaching. Alle rechten voorbehouden.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten